3 Mayıs 2013 Cuma

Anlatım Biçimleri

Anlatım, bellekte tasarlanan bir konuyu söz ya da yazıyla dile getirmektir.
Ele alınan konunun özelliğine göre yazar, anlatımını çeşitli yollarla gerçekleştirir.
Olaylar, duygular, konular, olgular ve izlenimler yazılırken kullanılan yöntemlere Anlatım biçimleri denir..

1.Açıklama:
   Bilgi vermek amacı taşıyan yazılardaki anlatım biçimidir.
Süslü, snatlı söyleyişler görülmez.
Sözcükler ve sözler genellikle gerçek anlamlarında kullanılır.

Yazı; İnsanoğlunun belleğinin yükünü hafifletmiş,düşünsel enerjisini başka işlere yöneltebilmesini sağlamıştır.Yazının kullanımı bilginin yalnızca niceliksel birikimine değil, niteliksel gelişimine de katkıda bulunmuştur.Basım yoluyla çoğaltım, bu gelişmeye daha geniş ve yeni boyutlar katmış, ivme kazandırmıştır.Böylece insanlar ve toplumlar arasında dünya görüşleri ve ideolojiler açısından da etkileşime kaynaklık etmiştir..

Yazar bu parçada ''yazı'' ile ilgili bilgi vermektedir.Yazının önemini vurgulayıp açıklamalarda bulunmaktadır.Sözcükleri gerçek anlamlarıyla kullanmış ve sanatlı bir yol izlemiştir..

2.Tartışma:
   Okuyucunun düşünce kanı ve davranışlarını değiştirmeyi amaçlayan yazılardaki anlatım biçimidir..

İstiyorlar ki değer ölçümüzü onların oyun yazarlarına göre ayarlayalım.İstiyorlar ki onlar gibi biz de Avrupalı eleştirmenlerin kireç tutmuş yargılarını papağan misali geveleyeni usta yazar sayalım. Bunu yapamayız.Biz de istiyoruz ki kendi değer ölçülerimiz geçerli olsun.Böyle düşünmezek nasıl gelişebiliriz Nasıl onlarla boy ölçüşecek güce ulaşabiliriz..

Bu parçada yazar, okuyucunun düşüncelerini değiştirmeyi, onu etkilemeyi amaçlıyor.Okuyucuyla konuşuyormuş gibi yazıyor.Sorular soruyor,cevaplar veriyor. Öyleyse bu paragrafta tartışmacı bir anlatım yolu izlenmiştir..

3.Betimleme:
   Sözcüklerle resim yapmak olarak tanımlanır.Olaylar mekanlar ve kahramanlar bu yolla okuyucunun zihninde canlandırılır.Yazar, bu yolla okuyucuda gerçeklik hissi uyandırır..

Turna katarları geçiyordu gölün üstünden, gölgeleri maviye dönüşerek.Van gölü, günün her anında bin renk cümbüşünde yunup arınıyordu.Bir bakmışsın göl bir anda som turuncuya kesmiş; bir bakmışsın, ak köpüklü dalgalar mora dönüşmüş..

Bu parçada yazarın amacı, okuyucunun gözünde anlatıklarının canlanması, inandırıcı olmasıdır.Yazar,burada sözcüklerle resim yapmıştır.Doğayı devinim içinde vermiştir..

4.Öyküleme:
   Eylem durumudaki bir olguyu, bir durumu ya da olayı genellikle yer, zaman ve kahramanların ilişkisi çevresinde anlatma yoluna öyküleme denir..

Soğuk bir İstanbul sabahı.. Gökyüzünde bulut kaynıyor; yağmur yağdı yağacak..Biz yola koyuluyoruz.Yarım saat sürecek yolculuğumuzu, Maltepe'nin bildik sokaklarından geçerek bir an önce bitirme telaşındayız.Sokaklar işe yetişmek için koşuşanlarla dolu..

Bu parçanın ilk iki cümlesinde okuyucuya olayın inandırıcılığını göstermek için betimlemeye başvurulmuştur..''Biz yola koyuluyoruz'' cümlesiyle kişi, zaman ve olay anlatımı başlamıştır.. Demek ki paragrafta öyküleme söz konusudur..
 

0 yorum:

Yorum Gönder